Κυμβάλειον. Το θρυλικό απόκρυφο βιβλίο του Ερμή Τρισμέγιστου που γλίτωσε από την καταστροφή της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας και οι αντιρρήσεις για την προέλευσή του

Κυμβάλειον. Το θρυλικό απόκρυφο βιβλίο του Ερμή Τρισμέγιστου που γλίτωσε από την καταστροφή της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας

Σύμφωνα με την παράδοση, το Κυμβάλειον αποδίδεται στον Ερμή τον Τρισμέγιστο, “τον Γραφέα των Θεών”, που έζησε στην αρχαία Αίγυπτο, όταν η σημερινή ανθρωπότητα βρισκόταν ακόμη στα σπάργανα. Αν αυτό ισχύει, τότε πρόκειται για ένα από τα λίγα ερμητικά κείμενα που σώθηκαν από την πυρκαγιά της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας και κατά κάποιο τρόπο θεμελίωσε τις βάσεις των διαφόρων φιλοσοφικο-εσωτερικών ρευμάτων μέχρι τις ημέρες μας.

Ο πλήρης τίτλος του στην εποχή μας είναι “Το Κυμβάλειον: Μια Μελέτη της Ερμητικής Φιλοσοφίας στην Αρχαία Αίγυπτο κσι Ελλάδα” (The Kybalion: A Study of the Hermetic Philosophy of Ancient Egypt and Greece ) και έρχεται ως ένα βιβλίο που δημοσιεύθηκε αρχικά το 1908 από κάποιους που χρησιμοποιούν το ψευδώνυμο “Οι Τρεις Μύστες” (Three Initiates), από την Yogi Publication Society στο Σικάγο του Ιλλινόις και αποτελεί κοινό κτήμα από το 1977. Υποτίθεται ότι βασίζεται στον αρχαίο Ερμητισμό και οι φιλοσοφίες του έγιναν θεμελιώδεις πυλώνες στο κίνημα της Νέας Σκέψης (New Thought) των αρχών του 1910.

Οι «Τρεις Μύστες» που έγραψαν Το Κυμβάλειον επέλεξαν να παραμείνουν ανώνυμοι. Το αποτέλεσμα είναι να έχουν γίνει πολλές εικασίες για το ποιος έγραψε πραγματικά το βιβλίο. Η πιο κοινή πρόταση είναι ότι συντάχθηκε από τον William Walker Atkinson (δικηγόρος, έμπορος, εκδότης και συγγραφέας, καθώς και αποκρυφιστής, Αμερικανός πρωτοπόρος του κινήματος της Νέας Σκέψης) είτε μαζί με άλλους, όπως ο Πολ Φόστερ Κέις (Paul Foster Case) ο Ηλίας Τζιγογυρζ. και Μίχαελ Γουίτι

Το βιβλίο φέρει νωρίς τον ισχυρισμό ότι κάνει την εμφάνισή του στη ζωή κάποιου όταν ο χρόνος είναι κατάλληλος και περιλαμβάνει αξιώματα και ιδέες παρόμοιες με αυτές που βρίσκονται στο Βιβλίο των Παροιμιών. Επίσης υπάρχει ο ισχυρισμός ότι το περιεχόμενο έρχεται ως μια διευκρίνιση ενός αρχαίου, αδημοσίευτου Ερμητικού κειμένου με το ίδιο όνομα. Αυτό υποδηλώνει την αρχαιότητα του κειμένου, σύμφωνα με την παράδοση, όπως προαναφέραμε, Ωστόσο, πολλοί σκεπτικιστές απορρίπτουν αυτή την πλευρά στηριζόμενοι στο ότι Το Κυμβάλειον ενώ συγχρονίζεται με μια σειρά από γνωστά ερμητικά γνωρίσματα, στο σύνολό του περιέχει ιδέες των σύγχρονων αποκρυφιστών συγγραφέων, ιδιαίτερα αυτών του κινήματος της Νέας Σκέψης στο οποίο ανήκε ο Άτκινσον. Και κάπου εκεί μπερδεύεται το πράγμα καθώς δεν είναι σαφές ποιος επηρέασε ποιον. -d-

Περιέχει τις Αρχές του Σύμπαντος, τους επτά Aρχικούς Νόμους που διοικούν τα πάντα και που μετέδωσε στους ανθρώπους σαν Υψηλή Διδασκαλία ο θεός Ερμής. Γι’ αυτόν το λόγο το σύνολο των διαφόρων εσωτερικών Διδασκαλιών που βασίζονται σ’ αυτές τις Αρχές, από την αρχαία ελληνική εποχή ως σήμερα, λέγεται Ερμητισμός, δηλαδή η Επιστήμη του Ερμή . Όμως οι ρίζες του κειμένου αυτού δεν σταματούν στα χειρόγραφα της Αλεξάνδρειας αλλά χάνονται πιο βαθιά στην ομίχλη της ιστορίας.

Οι ιστορικές και φιλοσοφικές αναφορές που έκαναν οι Αρχαίοι Έλληνες για το κείμενο του Κυβαλείονα (έτσι τον αποδίδουν), οι Ρωμαίοι και οι μεσαιωνικοί αποκρυφιστές, κατευθύνονται στην Αίγυπτο, πριν από τις Δυναστικές Εποχές, όταν βασίλευε ο θεός Θωθ, δηλαδή ο Ερμής ο Τρισμέγιστος.

Ο Ερμής έγινε γνωστός στη Δύση κατά την Αναγέννηση όταν ο Μαρσίλιο Φιτσίνο μετάφρασε στα λατινικά το (ελληνικό) κείμενο των σωζόμενων ερμητικών γραπτών, γνωστών σήμερα ως Hermetica ή Corpus Hermeticum. Το κείμενο αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τους αλχημιστές της εποχής και κρατούνταν μυστικό, οπότε η ετυμολογία της “ερμητικής γνώσης” και της λέξης “ερμητικός” προέρχεται από εδώ.

Γνωστότερο γραπτό που αποδίδεται στον Ερμή τον Τρισμέγιστο είναι ο Σμαραγδένιος Πίνακας (αγγλ. Emerald Tablet). Τα γραπτά του Ερμή υποτίθεται πως διδάσκονταν στους μύστες από τους Αιγυπτίους ιερείς πολύ πριν από την εποχή του Πλάτωνα. Δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί η ηλικία τους αλλά η απώτατη καταγωγή τους χάνεται στη φαραωνική Αίγυπτο.

Ωστόσο κατά την ελληνιστική και τη ρωμαϊκή εποχή οι διδασκαλα Ερμή του Τρισμέγιστου εξελληνίστηκαν και απέκτησαν έναν λιγότερο πρακτικό και πιο φιλοσοφικό χαρακτήρα, επικεντρωμένο στο μυστικισμό και την αλχημεία ως οδό για τη θεουργία. Έτσι προέκυψε ο ερμητισμός, ως κίνημα των κατώτερων κοινωνικών τάξεων της κατεχόμενης Αιγύπτου, το οποίο διαδόθηκε ευρύτατα στη ρωμαϊκή Ανατολή κατά τους πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες.

Οι Έλληνες που είχαν σπουδάσει στην Αίγυπτο και αλλού ήταν γνώστες των γραπτών του Ερμή του Τρισμέγιστου, αλλά δε μιλούσαν ανοικτά για αυτά τηρώντας όρκους μυστικότητας. Οι εσωτεριστές φιλόσοφοι και Σοφοί όλων των εποχών μίλησαν για τέτοιες αρχές με διαφορετικά ονόματα και Σύμβολα, που ανακεφαλαιώνονται στο Ερμητικό κείμενο του Κυμβαλείονα. Αυτοί έλεγαν ότι όποιος γνώριζε και τις εφάρμοζε πιστά θα μπορούσε να καταλάβει και να ερμηνεύσει τους Νόμους σ’ όλο το φάσμα του Σύμπαντος, στις επτά εκδηλώσεις του επειδή κατείχε το μαγικό κλειδί της Επταπλής Σοφίας.

πηγές:
The_Kybalion και Το_Κυμβάλειον
https://www.ypernoisis.gr/
http://www.esoterica.gr/